عوامل موثر بر سلامت جسم و روح

 

بزرگ‌ترین نعمتی که خداوند به هر انسانی هدیه داده سلامتی است. سلامتی هدیه گران‌بهای خدا به انسان‌هاست که با داشتن هیچ پول و سرمایه‌ای قابل ‌مقایسه نیست. اغلب ما در معنای کلی تعریف خاصی از سلامتی داریم که سلامتی همان تندرست بودن و نداشتن بیماری و درد جسمانی است. درحالی‌که معنای کلمه سلامتی،چیزی فراتر از دایره شناخت ماست که شامل: سلامتی روح و روان و جسم ما می شود. درواقع یک فرد سالم از سه جز تشکیل می شود: جسم، روح، روان.

بخش روان در انسان همان هوش و اراده و احساسات ماست و روح هم قسمت جاودانه و بی زوال وجودی ما.سلامتی و سالم بودن هر شخصی به ‌سلامت این سه قسمت از وجود فرد مرتبط می شود،یعنی اگر یکی از این سه جزء سلامت و سالم بودن خودش را از دست بدهد نمی توانیم آن شخص را آدمی کاملاً سالم و تندرست بدانیم.

سلامتی یعنی تأمین رفاه کامل جسمی و روانی و اجتماعی

بیشتر ما آدم‌ها برای سلامت و سالم بودن جسم خود اهمیت زیادی قائل می شویم و به تندرستی و شادابی ظاهر خود توجه خاصی داریم، درحالی ‌که از دو بعد وجودی خودمان و سلامت آنها به راحتی غافل می شویم.

رابطه مستقیم بین سلامت جسمی با سلامت روحی باعث شده تا بهره مندی از بهداشت روان تاثیر مثبتی بر سلامت جسم گذاشته همچنین سلامت جسمانی بستر مناسبی برای رسیدن به احساس امنیت درون و سلامت ذهن و روان فراهم می‌سازد.

داشتن سلامت جسمی در ارتباط دوطرفه ست با سلامت روحی و این دو ارتباط تنگاتنگی باهم دارند و لازم و ملزوم همدیگر به‌حساب می آیند.

در این قسمت از مقاله می پردازیم به عوامل موثر در سلامت جسم و راهکارهایی که بتوانیم با استفاده از آنها سلامت جسم را افزایش دهیم:

۱- تغذیه

تغذیه موضوع بسیار مهمی است که نه تنها بر سلامت جسمی، بلکه بر سلامت روح و روان شما نیز تاثیر دارد؛ برای همین از قدیم گفته اند   «عقل سالم در بدن سالم».

• روزانه امگا۳ بخورید

به گفته متخصصان تغذیه مواد غذایی حاوی چربی امگا۳ ضد پیری هستند. اگر موادغذایی حاوی امگا۳ به صورت روزانه مصرف شوند به پایین آوردن کلسترول کمک کرده، موجب بهبود عملکرد سلول ها شده و جلوی التهاب را می گیرند. که در نتیجه خطر ابتلا به سرطان، سکته مغزی و حمله قلبی کاهش می یابد. مغزگردو، دانه گیاه برزک و برخی از انواع سبزی ها حاوی امگا۳ هستند ولی بهترین منبع آن غذاهای دریایی است.امگا۳ موجود در ماهی های چرب آب های سرد برای سلامت مغز بی نهایت مفید هستند.

توصیه: هفته ای یک بار ماهی سالمون یا یک ماهی چرب دیگر را در برنامه غذایی خود لحاظ کنید؛ در عین حال مصرف روزانه اسفناج، گردو روغن سویا، دانه برزک یا کلم پیچ را فراموش نکنید.

• درست غذا بخورید

صبحانه: هر روز صبحانه متفاوت بخورید و روزتان را با آرامش آغاز کنید.

نهار: زمان ایده آل برای صرف نهار ۱ تا ۱/۳۰ بعدازظهر است و سعی کنید در وعده نهار از برنج و سبزیجات استفاده کنید و همین طور مصرف کشک در انتهای وعده غذایی موجب می شود هضم بهتری داشته باشید بعد از نهار نیم ساعت استراحت بسیار حائز اهمیت است . بعضی افراد در این زمان چرت کوتاهی می زنند و انرژی را برای بقیه روز تامین می کنند.

میان وعده: حدود ساعت ۵ تا ۵:۳۰ دقیقه بعد از ظهر زمان مناسبی برای مصرف یک میان وعده سبک است که انرژی مورد نیاز را تامین و شکم را پر نگه می دارد و همچنین سطح قند را هم طبیعی حفظ می کند.

شام: شام همیشه باید سبک باشد و بیشتر نان و سبزی مصرف کنید و از خوردن برنج اجتناب کنید چون حاوی کربوهیدارت فراوانی است ، بعد از شام حتما قدم بزنید و مستقیم به رختخواب نروید.

• روزانه ۸ لیوان آب بخورید

همه ما با این اصل آشنایی داریم که تقریبا ۶۰ % بدن ما از آب تشکیل شده است و بهترین روش برای تنظیم دمای بدن آب می باشد .نوشیدن آب به صورت روزانه اقدامی است که هیچ گاه نباید فراموش کرد زیرا که سموم جذب شده در طول روز با نوشیدن آب به صورت ادرار و یا تعرق از بدن خارج خواهد شد.

۲- خواب

خواب مناسب نقش کلیدی در سلامت جسم ما دارد. خواب حتی بروی خلق و خوی ما نیز تاثیر بسزایی دارد و خواب مطلوب در ایجاد اخلاق نیکو بسیار مهم می باشد. در طول خواب، می توانید خاطرات یا مهارت های خود را تقویت کنید. خواب نه تنها حافظه شما را بهبود می بخشد، بلکه باعث افزایش طول عمر، جلوگیری از التهاب، افزایش مهارت های خلاقانه، توجه بیشتر، کمک به حفظ وزن سالم، استرس پایین و اضطراب می شود، براساس تحقیقات انجام شده ما باید حداقل ۷ تا ۸ ساعت خواب داشته باشیم تا سالم بمانیم. البته باید توجه داشته باشیم که بهترین موقع خواب از ساعت ۲۴ الی ۷ صبح بوده می تواند به تناسب افراد مختلف نیز متفاوت باشد.اگر می خواهیم زندگی سالمی داشته باشیم ، خواب شبانه نباید فراموش شود.

---

بیشتر بخوانید : تاثیر بیخوابی بر سلامت پوست و زیبایی

---

 

۳- ورزش

هر روز چند حرکت کششی انجام دهید. اگر روزانه ۱۰ دقیقه و هفته ای ۳ تا ۵ بار نرم بدوید، ماهیچه هایتان قوی می ماند و سلامتی همراه شما خواهد بود. یادتان باشد آهسته و پیوسته ورزش کنید.

ورزش عامل خود باوری – تقویت اراده و احساس موفقیت و شادابی است و تخلیه هیجانی و دوری از گوشه گیری و افزایش عزت نفس را بدنبال دارد.

ورزش انسان را از حالت بی تفاوتی و افسردگی بیرون می آورد و باعث نشاط و امیدواری وی می گردد.

ورزش خون بیشتری را به مغز می رساند وقتیکه اکسیژن خون بیشتر شود رفتار و اخلاق افراد نیز بهتر می شود. ورزش سطح نمک را در مغز پایین می آورد و باعث بهتر شدن کیفیت خواب می گردد.ورزش باعث ترشح ماده ای به نام مرفین می شود که باعث نشاط و شادابی افراد خواهد شد. در ضمن ورزش توان بدنی و تقویت عضلات را به همراه دارد ورزش باعث تناسب قد و وزن و کاهش چربی های مضر در بدن می شود.

 

از طرف دیگر با ورزش کردن بدن مقاومت تر می شود و از ورود میکروب به ان جلوگیری می شود و مواد زائد و مسموم حاصل از غذا ها از بدن دفع می گردد.

تمرینات سبک و کم فشار ورزشی باعث تقویت سیستم دفاعی بدن می شود این سیستم بدن را در مقابل بیماری های عفونی محافظت می کند تحقیقات نشان می دهد که ورزش مقاومت بدن را در مقابل بیماری های بدخیمی مثل سرطان را بالا می برد.

 

حال می پردازیم به عوامل موثر در سلامت روح:

---

بیشتر بخوانید: تاثیر طراحی دکوراسیون داخلی بر رفتار و روحیه افراد

---

۱- جنسیت

جنسیت از جمله عوامل تعیین کننده در بهداشت و سلامت روح و روان افراد است.عاملی که به ویژگی های متمایز اجتماعی و بیولوژیک مردان و زنان اشاره دارد.تجربه پریشانی عاطفی،خشونت خانگی،تبعیض های جنسی،خشونت های جنسی،فشارهایی که بر اثر ایفای نقش های متعدد ایجاد شده است،باورهای غلط فرهنگی که بیشتر گریبان گیر زنان است تا مردان و افسردگی از جمله عوامل مرتبط با جنسیت هستند که سلامت روح و روان زنان را تحت تاثیر قرار می دهند.

از این رو به جرات می توان گفت جنسیت عامل بسیار موثر در سلامت روح و روان افراد به خصوص در کشورهای در حال توسعه است.

۲- باورها و اعتقادات فردی

آرامش حاصل از توکل بر خدا و واگذاری امور به او البته در صورت سعی و تلاش مداوم، کاهش اضطراب و استرس از طریق اتصال به یک موجود روحانی قوی، سلامتی جسمی حاصل از رعایت برخی از نکات در زمینه تغذیه، امور جنسی و مصرف دخانیات بر اساس گفته ­های دین و از جمله باورها و اعتقادات فردی هستند که بر سلامت روح و روان افراد اثر گذارند.

۳- قدردانی

قدردانی یکی از زیربنایی­ ترین و اساسی­ ترین عواملی است که باعث حفظ سلامت روح و روان می‌گردد. سپاسگزاری و تشکر کردن از افراد به صورت کلامی، لبخند زدن، نامه نوشتن، ابراز محبت کردن، تفریح کردن یک یا چند روزه با افراد، کمک کردن در انجام کارها، زمان گذاشتن برای دیگران، حمایت و وفاداری، گوش سپردن به حرف های طرف مقابل و … از جمله شیوه ­های قدردانی از افراد است که باعث سلامت روح و روان می‌گردد. البته انتظار بی حد و اندازه داشتن از افراد به منظور قدرانی به خصوص زمانی که این انتظارات بی ­جا باشد تأثیر بدی در روح و روان افراد گذاشته و آن‌ها را زود رنج و اندوهگین می‌کند. بنابراین قدردانی کردن باید به جا، به اندازه و توأم با احترام و رعایت حد اعتدال باشد.

۴- خانواده

از آن‌جایی که فضای خانه و خانواده نخستین و با دوام­ ترین عامل در شکل گیری و رشد شخصیت افراد است، مهم ترین عامل در ایجاد و حفظ روح و روان سالم به شمار می‌رود. پدر و مادر به عنوان نیرومندترین آموزگار نقش بسیار مهمی را در سلامت روحی و روانی اعضای خانواده ­ای که در آن آرامش روحی و روانی حاکم باشد،ایفا می کنند.

خانواده شاد فرزند شاد را پرورش خواهد داد و خانواده غمگین فرزند غمگین. لذا برای برخورداری از روح و روانی سالم باید خانواده­ ای سالم داشت.

۵- هنردرمانی

در هنردرمانی به وسیله شکل های گوناگون هنر همچون نقاشی، موسیقی و نمایش آنچه که به عنوان تعارض در فرد وجود دارد، آشکار شده و توسط درمانگر درمان می­ شود.هنردرمانی روابط بین فردی را بهبود می‌بخشد، استرس را کاهش می‌دهد، به آگاهی از جنبه­ های گوناگون شخصیت کمک می‌کند و از این طریق سلامت روح و روان را به ارمغان می آورد.

 

---

بیشتر بخوانید: 30 ایده جذاب اتاق گیمینگ در سال 2022

---

 

۶- خندیدن و شادی

بعضی از محققان فکر می کنند که خندیدن ممکن است بهترین درمان باشد که کمک می کند احساس بهتری داشته باشید.خندیدن،شوخی و خوش خلقی کردن ممکن است نقش مهمی در داشتن احساسات خوب داشته باشد.حال زمانی که می خندیم در بدن ما چه اتفاقاتی می افتد که می تواند منجر به افزایش سلامت گردد؟ وقتی می خندیم فیزیولوژی بدن ما تغییر می کند.

خندیدن روی سطح جریان خون،پاسخ ایمنی بدن،سطح قند خون،ریلکس شدن و خواب مؤثر است.در زمان خندیدن ،ماهیچه های صورت و بدن ما کشیده می شوند،ضربان و فشارخون بالا می رود، تندتر نفس می کشیم و اکسیژن بیشتری را به بافت هایمان می رسانیم.(در حقیقت فقط فکر کردن به خندیدن برای کاهش سطح هورمون های استرس کافی است.) همچنین به هنگام خنده تغییرات هورمونی نیز در بدن اتفاق می افتد مثلاً هورمون ضد درد (که باعث احساس خوشی و سلامتی در شخص می‌شود) در مغز آزاد می‌شود و میزان هورمونهای استرس زا در خون پایین می‌آید.

کلام پایانی

سلامتی جسمی=سلامتی روحی

سلامتی و سالم بودن جسم زیر مجموعه ی سلامتی روح و روان و ذهن هستش یعنی اینکه ما اگه روحیه و ذهنی سالم و پر نشاط داشته باشیم جسمی سالم خواهیم داشت چون جسم به طور غیرقابل باوری از روح وروان تبعیت میکنه و همه ی ما به این موضوع اذعان داریم که اگه حال روحیمون خوب باشه جسمی خوب و سالم خواهیم داشت.